“Lãi suất mở OI lớn hơn vốn hóa thị trường MC” là một tín hiệu đầu cơ cực kỳ mạnh mẽ. Nó cho thấy cơ chế định giá của một tài sản đã chuyển từ thị trường giao ngay sang thị trường sản phẩm phái sinh, hình thành một hệ thống yếu ớt, tự tham chiếu và được thúc đẩy bởi đòn bẩy. Môi trường này đã tách rời với các yếu tố cơ bản và có xu hướng xảy ra các sự kiện bán non và thanh lý dây chuyền mạnh mẽ.
Khi tính thanh khoản của thị trường trở lại, loại "yêu tiền" này sẽ ngày càng nhiều, bài viết này hy vọng thông qua việc giải thích tín hiệu này để khuyên các trader "không hiểu lý do", "thao thức" nên từ bỏ.
Một. Các hoạt động thị trường và các chỉ số cơ bản về giá trị
Trước khi phân tích những hiện tượng cực đoan xuất hiện trong thị trường sản phẩm phái sinh tiền điện tử, trước tiên cần phải có một hiểu biết chính xác và kỹ thuật về các chỉ số cốt lõi để đo lường hoạt động thị trường và giá trị tài sản. Phần này nhằm phân tích sâu hai chỉ số quan trọng - lãi suất mở (OI) và vốn hóa thị trường (MC).
1.1 Giải cấu trúc lãi suất mở (OI): Tiêu chuẩn đo lường sự cạnh tranh trên thị trường
Nắm giữ (OI) có định nghĩa cốt lõi là tổng số hợp đồng sản phẩm phái sinh (hợp đồng tương lai) chưa được thanh toán, đóng cửa hoặc thực hiện quyền tại một thời điểm cụ thể trong thị trường. Đây là một chỉ số tích lũy, phản ánh tổng lượng vị thế hoạt động mà các nhà tham gia thị trường nắm giữ vào cuối mỗi ngày giao dịch.
Lãi suất mở là một chỉ số hiệu quả để đo lường dòng tiền vào hoặc ra khỏi thị trường. Việc tăng lãi suất mở có nghĩa là có tiền mới vào thị trường, điều này thường được coi là sự xác nhận và củng cố xu hướng hiện tại. Ngược lại, việc giảm lãi suất mở cho thấy tiền đang chảy ra khỏi thị trường (tức là các vị thế đang được đóng hoặc thanh lý), điều này báo hiệu rằng xu hướng hiện tại có thể đang yếu đi hoặc sắp đảo ngược. Đặc điểm này làm cho lãi suất mở trở thành một chỉ số vượt trội để đánh giá sự tự tin của thị trường.
Chúng ta có thể so sánh lãi suất mở với "thế năng" của thị trường, trong khi khối lượng giao dịch là "động năng". Lãi suất mở cao đại diện cho sự tích lũy của nhiều vị thế đòn bẩy (thế năng được lưu trữ). Khi những thế năng này được giải phóng - thường thể hiện qua sự tiếp diễn của xu hướng hoặc các sự kiện thanh lý quy mô lớn - sẽ đi kèm với khối lượng giao dịch cao (giải phóng động năng).
Khối lượng tích lũy của năng lượng tiềm tàng (OI) quyết định quy mô giải phóng động năng cuối cùng (biến động giá dữ dội dưới khối lượng giao dịch cao). Nói một cách dễ hiểu, OI càng cao, sức mạnh tích tụ càng lớn, cuối cùng "sóng động cảm" phát động càng mãnh liệt.
1.2 Định nghĩa vốn hóa thị trường lưu thông: Bức tranh nhanh về giá trị thị trường giao ngay
Vốn hóa thị trường là chỉ số cốt lõi để đo lường tổng giá trị của một loại tiền điện tử, cách tính của nó là lấy nguồn cung lưu thông của loại tiền điện tử đó nhân với giá thị trường hiện tại của từng đồng token.
Phân biệt ba khái niệm cung ứng khác nhau, điều này rất quan trọng để hiểu về vốn hóa thị trường:
Lượng cung lưu thông (Cung lưu thông/MC): Chỉ số số lượng token mà công chúng có thể tiếp cận và giao dịch tự do trên thị trường. Đây là chỉ báo cho vốn hóa thị trường có hiệu lực mà bài viết này đề cập.
Tổng cung (Tổng cung): Chỉ số lượng cung lưu thông cộng với số lượng token bị khóa, dự trữ hoặc chưa phát hành, sau đó trừ đi số token đã bị tiêu hủy bằng phương pháp có thể xác minh.
Tổng cung tối đa (Max Supply): Chỉ số lượng mã thông báo tối đa có thể tồn tại trong vòng đời của loại tiền điện tử này (ví dụ, tổng cung tối đa của Bitcoin là 21 triệu đồng).
Hai, phân tích hiện tượng bất thường: Khi lãi suất mở OI > vốn hóa thị trường MC
Khi lãi suất mở của sản phẩm phái sinh của một tài sản vượt quá vốn hóa thị trường của nó, thị trường sẽ rơi vào trạng thái bất thường. Đây chính là hiện tượng nhỏ kéo lớn, dùng quy mô thị trường 10 triệu để kiểm soát kết quả của một cuộc chơi thị trường 100 triệu - giống như bong bóng, rực rỡ lấp lánh, nhưng lại nhạy cảm và mong manh.
2.1 Cơ chế mất cân bằng: sản phẩm phái sinh vượt qua tài sản cơ sở
Động lực cốt lõi của hiện tượng mất cân bằng này là đòn bẩy (thị trường cũng có "cá voi" sử dụng đòn bẩy 1x bằng vàng thật, nhưng đây là thiểu số, bài viết này không bàn tới). Trong thị trường sản phẩm phái sinh, các nhà giao dịch có thể kiểm soát vị thế danh nghĩa vượt xa vốn gốc của họ với một lượng vốn nhỏ. Ví dụ, một nhà giao dịch chỉ cần sử dụng $1,000 tiền ký quỹ, thông qua đòn bẩy 100 lần, có thể kiểm soát một vị thế trị giá $100,000.
Do sự tồn tại của đòn bẩy, ngay cả khi tổng số tiền ký quỹ mà tất cả các nhà giao dịch gửi chỉ là một phần nhỏ của vốn hóa thị trường tài sản, giá trị danh nghĩa của lãi suất mở cũng có thể dễ dàng vượt quá vốn hóa thị trường của tài sản. Ví dụ, nếu vốn hóa thị trường của một đồng tiền là 100 triệu đô la, nhưng các nhà giao dịch sử dụng đòn bẩy trung bình 20 lần, chỉ với 10 triệu đô la tiền ký quỹ đã mở một vị thế hợp đồng trị giá 200 triệu đô la, thì lãi suất mở danh nghĩa sẽ gấp đôi vốn hóa thị trường. (Trên thực tế, không dễ để thiết lập vị thế như vậy)
2.2 Giải thích tín hiệu: Bóng bóng đầu cơ, cấu trúc yếu và sản phẩm phái sinh chi phối
Tín hiệu về lãi suất mở vượt quá vốn hóa thị trường, hoặc tích lũy một lãi suất mở khổng lồ trong thời gian ngắn là một trong những dấu hiệu mạnh mẽ nhất cho thấy thị trường bị chi phối bởi đầu cơ hơn là đầu tư vào cơ bản. Nó cho thấy rằng "vốn ảo" được sử dụng để cá cược vào hướng giá tài sản đã vượt quá vốn thực tế nắm giữ tài sản đó. Tình huống này thường được mô tả là "bong bóng đầu cơ" hoặc "thị trường quá nóng."
Một "tỷ lệ lãi suất mở với vốn hóa thị trường" cao cho thấy một cấu trúc thị trường cực kỳ mong manh, rất nhạy cảm với sự biến động. Trong cấu trúc này, sự thay đổi nhỏ của giá Giao ngay có thể dẫn đến một làn sóng thanh lý không tương xứng trong thị trường sản phẩm phái sinh quy mô lớn, từ đó hình thành một chu trình phản hồi tiêu cực tự củng cố. Trong thị trường bình thường, giá phản ánh các yếu tố cơ bản.
Tuy nhiên, trong trạng thái bất thường này, cấu trúc nội bộ của thị trường - tức là sự phân bố và quy mô của các vị thế đòn bẩy - chính nó trở thành "cơ bản" thúc đẩy giá cả. Thị trường không còn phản ứng chủ yếu với các tin tức bên ngoài, mà phản ứng với rủi ro thanh lý cưỡng chế tiềm ẩn của chính nó.
Lúc này, thị trường sản phẩm phái sinh không còn chỉ là công cụ phòng ngừa cho các vị thế giao ngay, mà trở thành động lực chính điều khiển giá giao ngay, hình thành tình huống "cái đuôi vẫy chó". Các nhà đầu cơ và nhà tạo lập thị trường để phòng ngừa rủi ro trong thị trường sản phẩm phái sinh khổng lồ của họ, buộc phải thực hiện các giao dịch mua bán trên thị trường giao ngay, từ đó truyền tải cảm xúc của thị trường sản phẩm phái sinh trực tiếp tới giá giao ngay.
2.3 Lãi suất mở và tỷ lệ vốn hóa thị trường: Đo lường chỉ số mới về đòn bẩy hệ thống
Để định lượng hiện tượng này, chúng tôi định nghĩa "tỷ lệ lãi suất mở và vốn hóa thị trường" là: Tổng lãi suất mở / Vốn hóa thị trường lưu thông
Lấy một ví dụ, khối lượng Nắm giữ của đồng ABC là 10m, vốn hóa thị trường lưu động là 100m, thì tỷ lệ là 0.1 (10/100)
Tỷ lệ này được giải thích như sau:
Tỉ lệ < 0.1: Thị trường bình thường, khỏe mạnh. Sản phẩm phái sinh có thể chủ yếu được sử dụng để phòng ngừa.
Tỷ lệ 0.1 - 0.5: Hoạt động đầu cơ gia tăng. Sản phẩm phái sinh trở thành yếu tố ảnh hưởng quan trọng đến giá cả.
Tỷ lệ > 0.5: Đầu cơ cao. Cấu trúc thị trường trở nên yếu ớt.
Tỷ lệ > 1.0: Đầu cơ cực đoan và đòn bẩy. Thị trường đang ở trạng thái cực kỳ không ổn định, rất dễ xảy ra bán non và các sự kiện thanh lý chuỗi. Đây chính là tín hiệu bất thường mà bài viết này đề cập.
Đối với bất kỳ tài sản nào, việc theo dõi sự thay đổi của tỷ lệ này một cách liên tục là điều cực kỳ quan trọng. Sự gia tăng nhanh chóng của tỷ lệ là tín hiệu rõ ràng cảnh báo rằng đòn bẩy đang tích lũy và sự biến động sắp đến. Hiện tượng bất thường này đánh dấu rằng giá giao dịch của tài sản đã hoàn toàn bị depeg với giá trị cơ bản của nó, giá cả trở thành hàm của cơ chế đòn bẩy.
Tình huống này đặc biệt phổ biến trong các tài sản có khối lượng giao dịch thấp và có nền tảng kể chuyện mạnh mẽ, KOL kêu gọi, và báo chí đưa tin rộng rãi, chẳng hạn như nhiều đồng tiền mới trong phiên bản này. Khối lượng giao dịch ban đầu thấp khiến cho thị trường giao ngay dễ bị thao túng hơn, trong khi câu chuyện mạnh mẽ thu hút một lượng lớn sự quan tâm đầu cơ đổ vào thị trường sản phẩm phái sinh, tạo ra điều kiện hoàn hảo cho tỷ lệ này vượt quá 1.
Ba, bong bóng cuối cùng sẽ vỡ: Biến động, bán non và thanh lý chuỗi.
Khi OI > MC, đó giống như một căn phòng kín đầy khí gas, chỉ cần một ngọn lửa nhỏ là có thể tạo ra pháo hoa vô danh - và cái tên của căn phòng này là "bán non".
3.1 Đổ thêm dầu vào lửa: Lãi suất mở cực đoan tạo điều kiện cho việc bán non như thế nào
Khối lượng nắm giữ cao có nghĩa là một lượng lớn các vị thế mua/bán đòn bẩy dày đặc phân bố gần một số mức giá nhất định. Mỗi vị thế này đều mang theo một mức giá thanh lý. Tổng thể các vị thế này tạo thành một bể lệnh thị trường tiềm năng lớn (mua vào hoặc bán ra), và khi giá di chuyển theo hướng bất lợi, các lệnh này sẽ bị kích hoạt liên tiếp.
Nguyên tắc cơ bản: Các vị thế mua kiếm lợi từ sự tăng giá, trong khi các vị thế bán kiếm lợi từ sự giảm giá. Để đóng vị thế mua, cần phải bán; để đóng vị thế bán, cần phải mua. Đây là cơ sở để hiểu cơ chế bán non.
3.2 Phân tích bán non (Long Squeeze)
Bán non của bên mua đề cập đến một sự sụt giảm giá đột ngột và mạnh mẽ, buộc các nhà giao dịch nắm giữ vị thế mua có đòn bẩy phải bán vị thế của họ để hạn chế tổn thất.
Cơ chế của nó như sau:
Giảm giá ban đầu: Một chất xúc tác (như tin tức tiêu cực hoặc bán tháo lớn) gây ra sự giảm giá ban đầu.
Kích hoạt thanh lý: Giá chạm mức thanh lý của lô lệnh mua có đòn bẩy cao đầu tiên.
Bán cưỡng chế: Động cơ thanh lý của sàn giao dịch tự động bán cưỡng chế tài sản thế chấp của những vị thế này trên thị trường, gây áp lực giảm giá thêm.
Hiệu ứng chuỗi: Một đợt bán tháo mới sẽ đẩy giá xuống thấp hơn, từ đó kích hoạt việc thanh lý các vị thế mua với đòn bẩy thấp hơn. Điều này tạo ra một hiệu ứng domino, tức là "thanh lý chuỗi".
3.3 Phân tích hiện tượng bán non (Short Squeeze)
Bán non là việc giá tăng vọt một cách đột ngột, buộc các nhà giao dịch bán khống phải mua lại tài sản để bù đắp vị thế của họ.
Cơ chế của nó như sau:
Tăng giá ban đầu: Một chất xúc tác (như tin tức tích cực hoặc mua vào đồng bộ) dẫn đến sự tăng giá ban đầu.
Áp lực hồi phục: Người giao dịch bán khống bắt đầu gặp thua lỗ. Một phần người sẽ chủ động mua lại tài sản (“hồi phục bán khống”) để kiểm soát thua lỗ.
Kích hoạt thanh lý: Giá chạm mức thanh lý của vị thế bán có đòn bẩy cao.
Mua bắt buộc: Động cơ thanh lý của sàn giao dịch sẽ thực hiện việc mua tài sản trên thị trường để thanh lý các vị thế bán khống này, tạo ra áp lực tăng giá lớn. Việc mua bắt buộc này sẽ đẩy giá lên cao hơn, từ đó "bán non" nhiều hơn, hình thành một chu kỳ tăng trưởng mạnh mẽ và tự củng cố.
3.4 Hiệu ứng Domino: Chuỗi thanh lý vòng lặp xấu
Thanh lý chuỗi là cơ chế chính làm tăng tính biến động trong thị trường có đòn bẩy cao. Chúng là nguyên nhân chính của hiện tượng "cây kim trời đất" thường thấy trên biểu đồ tiền điện tử - giá di chuyển mạnh về một hướng trong thời gian ngắn, sau đó nhanh chóng đảo ngược khi quá trình thanh lý kết thúc. Khối lượng giao dịch lớn cung cấp nhiên liệu cho việc bán non, trong khi hướng vị thế ròng của thị trường (có thể đo lường qua các chỉ số như tỷ lệ long/short) quyết định hướng yếu điểm. Một thị trường có khối lượng lớn và tỷ lệ long/short nghiêng về bên mua, khi giá giảm, giống như một thùng thuốc nổ đang chờ kích nổ, rất dễ xảy ra tình trạng bán non.
Trong các thị trường có lãi suất mở vượt quá vốn hóa thị trường, khái niệm "tính thanh khoản" đã bị đảo ngược. Thông thường, tính thanh khoản có thể kiềm chế sự biến động. Nhưng ở đây, "tính thanh khoản thanh lý" được cấu thành từ các lệnh thị trường cưỡng chế đang chờ được kích hoạt lại tạo ra sự biến động.
Các mức thanh lý này giống như nam châm thu hút giá cả, vì các nhà giao dịch lớn ("cá voi") có thể cố ý đẩy giá về những khu vực này để kích hoạt thanh lý chuỗi và thu hút tính thanh khoản tức thì phát sinh từ đó. Động thái thị trường mang tính săn mồi này khiến hành vi giá cả lệch khỏi trạng thái đi bộ ngẫu nhiên thông thường.
Bốn, bong bóng cấu trúc trở thành tiền lệ cho bán non
4.1 Hiện tượng bất thường YFI: Phân tích sâu
Cấu trúc thị trường chưa từng có của Yearn.finance
(YFI) là một bộ tổng hợp lợi nhuận DeFi, nổi tiếng với lượng cung token cực thấp (khoảng 37,000 token). Trong mùa hè DeFi năm 2021, giá của nó đã tăng vọt lên hơn 90,000 đô la.
Trong thời kỳ cao điểm của thị trường, lãi suất mở của hợp đồng vĩnh viễn YFI được báo cáo đạt nhiều lần so với vốn hóa thị trường của nó (ví dụ, trong các thời kỳ khác nhau, lãi suất mở khoảng 500 triệu USD, trong khi vốn hóa thị trường chỉ là 200-300 triệu USD). Hiện tượng này đằng sau là do lưu thông cực thấp khiến giá Giao ngay của nó dễ bị ảnh hưởng, đồng thời vị thế của nó như một tài sản blue-chip DeFi đã thu hút khối lượng giao dịch sản phẩm phái sinh khổng lồ.
Cấu trúc này dẫn đến sự biến động cực đoan cũng như nhiều lần bị bán non dữ dội của phe đầu cơ và phe bán. Phân tích hồi cứu "tỷ lệ lãi suất mở với vốn hóa thị trường" của YFI cho thấy rõ ràng nó đã trở thành một cảnh báo rõ ràng về sự biến động sắp xảy ra và cuối cùng là sự sụp đổ giá.
Nguồn cung thấp của YFI đã dẫn đến một thị trường giao ngay quy mô nhỏ, dễ bị ảnh hưởng bị một thị trường sản phẩm phái sinh mang tính đầu cơ lớn áp đảo - tức là tỷ lệ "lãi suất mở so với vốn hóa thị trường" vượt quá 1, và theo đó là sự biến động mạnh.
4.2 Cuồng nhiệt Memes: Biến động lãi suất mở của PEPE và Doge
Giá trị của Memes hầu như hoàn toàn đến từ độ hot của mạng xã hội và tâm trạng cộng đồng, gần như không có tiện ích nội tại.
PEPE: Năm 2023, giá PEPE đã trải qua một đợt tăng trưởng đáng kinh ngạc. Đồng thời, lãi suất mở của nó cũng đạt mức cao nhất mọi thời đại. Có báo cáo chỉ ra rằng lãi suất mở đã từng vượt qua 1 tỷ USD, tương đương với vốn hóa thị trường của nó, điều này có nghĩa là "tỷ lệ lãi suất mở so với vốn hóa thị trường" gần như hoặc thậm chí vượt quá 1. Sự gia tăng mạnh mẽ của lãi suất mở được liên kết rõ ràng với việc dòng tiền mới gia nhập để thúc đẩy đà tăng và dẫn đến việc thanh lý quy mô lớn các vị thế bán (đạt 11 triệu USD trong vòng 24 giờ).
Doge: Trong đợt tăng giá nổi bật vào năm 2021, lãi suất mở của DOGE đã tăng vọt gần mức kỷ lục khi giá đạt đỉnh. Trong các hoạt động thị trường gần đây, lãi suất mở của nó lại vượt mốc 3 tỷ USD, các nhà phân tích coi sự đổ vào đòn bẩy cược này là tín hiệu của sự phục hồi niềm tin đầu cơ và khả năng biến động giá mạnh.
Các trường hợp nêu trên đã tiết lộ chu kỳ đầy đủ của bong bóng đầu cơ trong lĩnh vực tiền điện tử.
Giai đoạn một: Sự xuất hiện của câu chuyện mạnh mẽ. (Một số người cho rằng câu chuyện là lý do cho sự tăng giá mà những người sau này tìm kiếm)
Giai đoạn hai: Giá giao ngay bắt đầu tăng.
Giai đoạn ba: Các nhà đầu cơ đổ xô vào thị trường sản phẩm phái sinh, dẫn đến lãi suất mở tăng vọt, cuối cùng vượt qua vốn hóa thị trường, đây là giai đoạn bùng nổ nghiêm trọng nhất.
Giai đoạn bốn: Một chất xúc tác nào đó gây ra làn sóng thanh lý, dẫn đến việc bán non mạnh mẽ và thanh lý dây chuyền.
Giai đoạn năm: Khi đòn bẩy bị loại bỏ khỏi hệ thống, lãi suất mở sụp đổ.
Bằng cách theo dõi "tỷ lệ giữa lãi suất mở và vốn hóa thị trường", các nhà giao dịch có thể xác định tài sản đang ở giai đoạn nào và điều chỉnh chiến lược cho phù hợp.
Năm, Kết luận
Tham gia hay tránh né? Khung đánh giá rủi ro
Tránh né (cách tiếp cận thận trọng): Đối với hầu hết các nhà đầu tư, đặc biệt là những người thiếu công cụ phân tích nâng cao hoặc có khả năng chịu rủi ro thấp, tín hiệu khối lượng nắm giữ vượt quá vốn hóa thị trường là một cảnh báo rõ ràng, nên tránh xa thị trường này. Lúc này, sự biến động rất cao, hành vi giá đã tách rời với các yếu tố cơ bản, khiến cho các phương pháp phân tích truyền thống trở nên vô hiệu.
Tham gia (Con đường chuyên nghiệp): Chỉ những nhà giao dịch dày dạn kinh nghiệm, những người hiểu sâu về cơ chế sản phẩm phái sinh, có thể tiếp cận các công cụ dữ liệu thời gian thực và áp dụng quản lý rủi ro nghiêm ngặt, mới nên cân nhắc tham gia. Mục tiêu không phải là "đầu tư", mà là giao dịch sự biến động do sự mất cân bằng cấu trúc thị trường tạo ra, đây là một thị trường pvp điển hình. Phân tích phải chuyển sang góc nhìn lý thuyết trò chơi: "Đa số người tham gia thị trường đang nắm giữ vị trí nào? Điểm đau lớn nhất của họ ở đâu?"
Biết được nó như thế, nhưng cũng hiểu vì sao nó như thế.
Mong rằng chúng ta luôn giữ trong lòng một tấm lòng tôn kính đối với thị trường.
Chú ý: Do hạn chế về độ dài, bài viết này sẽ không bàn về cách tham gia/sử dụng. Những bạn quan tâm có thể thảo luận trong phần bình luận. Nếu có nhiều người thảo luận sôi nổi, chúng ta sẽ mở một kỳ riêng để bàn luận.
Phụ lục: Danh sách quản lý rủi ro
Xem bản gốc
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Cạm bẫy hợp đồng rõ ràng: Những đồng coin nào có lãi suất mở > vốn hóa thị trường trở thành "thùng thuốc nổ" của thị trường?
“Lãi suất mở OI lớn hơn vốn hóa thị trường MC” là một tín hiệu đầu cơ cực kỳ mạnh mẽ. Nó cho thấy cơ chế định giá của một tài sản đã chuyển từ thị trường giao ngay sang thị trường sản phẩm phái sinh, hình thành một hệ thống yếu ớt, tự tham chiếu và được thúc đẩy bởi đòn bẩy. Môi trường này đã tách rời với các yếu tố cơ bản và có xu hướng xảy ra các sự kiện bán non và thanh lý dây chuyền mạnh mẽ.
Khi tính thanh khoản của thị trường trở lại, loại "yêu tiền" này sẽ ngày càng nhiều, bài viết này hy vọng thông qua việc giải thích tín hiệu này để khuyên các trader "không hiểu lý do", "thao thức" nên từ bỏ.
Một. Các hoạt động thị trường và các chỉ số cơ bản về giá trị
Trước khi phân tích những hiện tượng cực đoan xuất hiện trong thị trường sản phẩm phái sinh tiền điện tử, trước tiên cần phải có một hiểu biết chính xác và kỹ thuật về các chỉ số cốt lõi để đo lường hoạt động thị trường và giá trị tài sản. Phần này nhằm phân tích sâu hai chỉ số quan trọng - lãi suất mở (OI) và vốn hóa thị trường (MC).
1.1 Giải cấu trúc lãi suất mở (OI): Tiêu chuẩn đo lường sự cạnh tranh trên thị trường
Nắm giữ (OI) có định nghĩa cốt lõi là tổng số hợp đồng sản phẩm phái sinh (hợp đồng tương lai) chưa được thanh toán, đóng cửa hoặc thực hiện quyền tại một thời điểm cụ thể trong thị trường. Đây là một chỉ số tích lũy, phản ánh tổng lượng vị thế hoạt động mà các nhà tham gia thị trường nắm giữ vào cuối mỗi ngày giao dịch.
Lãi suất mở là một chỉ số hiệu quả để đo lường dòng tiền vào hoặc ra khỏi thị trường. Việc tăng lãi suất mở có nghĩa là có tiền mới vào thị trường, điều này thường được coi là sự xác nhận và củng cố xu hướng hiện tại. Ngược lại, việc giảm lãi suất mở cho thấy tiền đang chảy ra khỏi thị trường (tức là các vị thế đang được đóng hoặc thanh lý), điều này báo hiệu rằng xu hướng hiện tại có thể đang yếu đi hoặc sắp đảo ngược. Đặc điểm này làm cho lãi suất mở trở thành một chỉ số vượt trội để đánh giá sự tự tin của thị trường.
Chúng ta có thể so sánh lãi suất mở với "thế năng" của thị trường, trong khi khối lượng giao dịch là "động năng". Lãi suất mở cao đại diện cho sự tích lũy của nhiều vị thế đòn bẩy (thế năng được lưu trữ). Khi những thế năng này được giải phóng - thường thể hiện qua sự tiếp diễn của xu hướng hoặc các sự kiện thanh lý quy mô lớn - sẽ đi kèm với khối lượng giao dịch cao (giải phóng động năng).
Khối lượng tích lũy của năng lượng tiềm tàng (OI) quyết định quy mô giải phóng động năng cuối cùng (biến động giá dữ dội dưới khối lượng giao dịch cao). Nói một cách dễ hiểu, OI càng cao, sức mạnh tích tụ càng lớn, cuối cùng "sóng động cảm" phát động càng mãnh liệt.
1.2 Định nghĩa vốn hóa thị trường lưu thông: Bức tranh nhanh về giá trị thị trường giao ngay
Vốn hóa thị trường là chỉ số cốt lõi để đo lường tổng giá trị của một loại tiền điện tử, cách tính của nó là lấy nguồn cung lưu thông của loại tiền điện tử đó nhân với giá thị trường hiện tại của từng đồng token.
Phân biệt ba khái niệm cung ứng khác nhau, điều này rất quan trọng để hiểu về vốn hóa thị trường:
Hai, phân tích hiện tượng bất thường: Khi lãi suất mở OI > vốn hóa thị trường MC
Khi lãi suất mở của sản phẩm phái sinh của một tài sản vượt quá vốn hóa thị trường của nó, thị trường sẽ rơi vào trạng thái bất thường. Đây chính là hiện tượng nhỏ kéo lớn, dùng quy mô thị trường 10 triệu để kiểm soát kết quả của một cuộc chơi thị trường 100 triệu - giống như bong bóng, rực rỡ lấp lánh, nhưng lại nhạy cảm và mong manh.
2.1 Cơ chế mất cân bằng: sản phẩm phái sinh vượt qua tài sản cơ sở
Động lực cốt lõi của hiện tượng mất cân bằng này là đòn bẩy (thị trường cũng có "cá voi" sử dụng đòn bẩy 1x bằng vàng thật, nhưng đây là thiểu số, bài viết này không bàn tới). Trong thị trường sản phẩm phái sinh, các nhà giao dịch có thể kiểm soát vị thế danh nghĩa vượt xa vốn gốc của họ với một lượng vốn nhỏ. Ví dụ, một nhà giao dịch chỉ cần sử dụng $1,000 tiền ký quỹ, thông qua đòn bẩy 100 lần, có thể kiểm soát một vị thế trị giá $100,000.
Do sự tồn tại của đòn bẩy, ngay cả khi tổng số tiền ký quỹ mà tất cả các nhà giao dịch gửi chỉ là một phần nhỏ của vốn hóa thị trường tài sản, giá trị danh nghĩa của lãi suất mở cũng có thể dễ dàng vượt quá vốn hóa thị trường của tài sản. Ví dụ, nếu vốn hóa thị trường của một đồng tiền là 100 triệu đô la, nhưng các nhà giao dịch sử dụng đòn bẩy trung bình 20 lần, chỉ với 10 triệu đô la tiền ký quỹ đã mở một vị thế hợp đồng trị giá 200 triệu đô la, thì lãi suất mở danh nghĩa sẽ gấp đôi vốn hóa thị trường. (Trên thực tế, không dễ để thiết lập vị thế như vậy)
2.2 Giải thích tín hiệu: Bóng bóng đầu cơ, cấu trúc yếu và sản phẩm phái sinh chi phối
Tín hiệu về lãi suất mở vượt quá vốn hóa thị trường, hoặc tích lũy một lãi suất mở khổng lồ trong thời gian ngắn là một trong những dấu hiệu mạnh mẽ nhất cho thấy thị trường bị chi phối bởi đầu cơ hơn là đầu tư vào cơ bản. Nó cho thấy rằng "vốn ảo" được sử dụng để cá cược vào hướng giá tài sản đã vượt quá vốn thực tế nắm giữ tài sản đó. Tình huống này thường được mô tả là "bong bóng đầu cơ" hoặc "thị trường quá nóng."
Một "tỷ lệ lãi suất mở với vốn hóa thị trường" cao cho thấy một cấu trúc thị trường cực kỳ mong manh, rất nhạy cảm với sự biến động. Trong cấu trúc này, sự thay đổi nhỏ của giá Giao ngay có thể dẫn đến một làn sóng thanh lý không tương xứng trong thị trường sản phẩm phái sinh quy mô lớn, từ đó hình thành một chu trình phản hồi tiêu cực tự củng cố. Trong thị trường bình thường, giá phản ánh các yếu tố cơ bản.
Tuy nhiên, trong trạng thái bất thường này, cấu trúc nội bộ của thị trường - tức là sự phân bố và quy mô của các vị thế đòn bẩy - chính nó trở thành "cơ bản" thúc đẩy giá cả. Thị trường không còn phản ứng chủ yếu với các tin tức bên ngoài, mà phản ứng với rủi ro thanh lý cưỡng chế tiềm ẩn của chính nó.
Lúc này, thị trường sản phẩm phái sinh không còn chỉ là công cụ phòng ngừa cho các vị thế giao ngay, mà trở thành động lực chính điều khiển giá giao ngay, hình thành tình huống "cái đuôi vẫy chó". Các nhà đầu cơ và nhà tạo lập thị trường để phòng ngừa rủi ro trong thị trường sản phẩm phái sinh khổng lồ của họ, buộc phải thực hiện các giao dịch mua bán trên thị trường giao ngay, từ đó truyền tải cảm xúc của thị trường sản phẩm phái sinh trực tiếp tới giá giao ngay.
2.3 Lãi suất mở và tỷ lệ vốn hóa thị trường: Đo lường chỉ số mới về đòn bẩy hệ thống
Để định lượng hiện tượng này, chúng tôi định nghĩa "tỷ lệ lãi suất mở và vốn hóa thị trường" là: Tổng lãi suất mở / Vốn hóa thị trường lưu thông
Lấy một ví dụ, khối lượng Nắm giữ của đồng ABC là 10m, vốn hóa thị trường lưu động là 100m, thì tỷ lệ là 0.1 (10/100)
Tỷ lệ này được giải thích như sau:
Đối với bất kỳ tài sản nào, việc theo dõi sự thay đổi của tỷ lệ này một cách liên tục là điều cực kỳ quan trọng. Sự gia tăng nhanh chóng của tỷ lệ là tín hiệu rõ ràng cảnh báo rằng đòn bẩy đang tích lũy và sự biến động sắp đến. Hiện tượng bất thường này đánh dấu rằng giá giao dịch của tài sản đã hoàn toàn bị depeg với giá trị cơ bản của nó, giá cả trở thành hàm của cơ chế đòn bẩy.
Tình huống này đặc biệt phổ biến trong các tài sản có khối lượng giao dịch thấp và có nền tảng kể chuyện mạnh mẽ, KOL kêu gọi, và báo chí đưa tin rộng rãi, chẳng hạn như nhiều đồng tiền mới trong phiên bản này. Khối lượng giao dịch ban đầu thấp khiến cho thị trường giao ngay dễ bị thao túng hơn, trong khi câu chuyện mạnh mẽ thu hút một lượng lớn sự quan tâm đầu cơ đổ vào thị trường sản phẩm phái sinh, tạo ra điều kiện hoàn hảo cho tỷ lệ này vượt quá 1.
Ba, bong bóng cuối cùng sẽ vỡ: Biến động, bán non và thanh lý chuỗi.
Khi OI > MC, đó giống như một căn phòng kín đầy khí gas, chỉ cần một ngọn lửa nhỏ là có thể tạo ra pháo hoa vô danh - và cái tên của căn phòng này là "bán non".
3.1 Đổ thêm dầu vào lửa: Lãi suất mở cực đoan tạo điều kiện cho việc bán non như thế nào
Khối lượng nắm giữ cao có nghĩa là một lượng lớn các vị thế mua/bán đòn bẩy dày đặc phân bố gần một số mức giá nhất định. Mỗi vị thế này đều mang theo một mức giá thanh lý. Tổng thể các vị thế này tạo thành một bể lệnh thị trường tiềm năng lớn (mua vào hoặc bán ra), và khi giá di chuyển theo hướng bất lợi, các lệnh này sẽ bị kích hoạt liên tiếp.
Nguyên tắc cơ bản: Các vị thế mua kiếm lợi từ sự tăng giá, trong khi các vị thế bán kiếm lợi từ sự giảm giá. Để đóng vị thế mua, cần phải bán; để đóng vị thế bán, cần phải mua. Đây là cơ sở để hiểu cơ chế bán non.
3.2 Phân tích bán non (Long Squeeze)
Bán non của bên mua đề cập đến một sự sụt giảm giá đột ngột và mạnh mẽ, buộc các nhà giao dịch nắm giữ vị thế mua có đòn bẩy phải bán vị thế của họ để hạn chế tổn thất.
Cơ chế của nó như sau:
3.3 Phân tích hiện tượng bán non (Short Squeeze)
Bán non là việc giá tăng vọt một cách đột ngột, buộc các nhà giao dịch bán khống phải mua lại tài sản để bù đắp vị thế của họ.
Cơ chế của nó như sau:
3.4 Hiệu ứng Domino: Chuỗi thanh lý vòng lặp xấu
Thanh lý chuỗi là cơ chế chính làm tăng tính biến động trong thị trường có đòn bẩy cao. Chúng là nguyên nhân chính của hiện tượng "cây kim trời đất" thường thấy trên biểu đồ tiền điện tử - giá di chuyển mạnh về một hướng trong thời gian ngắn, sau đó nhanh chóng đảo ngược khi quá trình thanh lý kết thúc. Khối lượng giao dịch lớn cung cấp nhiên liệu cho việc bán non, trong khi hướng vị thế ròng của thị trường (có thể đo lường qua các chỉ số như tỷ lệ long/short) quyết định hướng yếu điểm. Một thị trường có khối lượng lớn và tỷ lệ long/short nghiêng về bên mua, khi giá giảm, giống như một thùng thuốc nổ đang chờ kích nổ, rất dễ xảy ra tình trạng bán non.
Trong các thị trường có lãi suất mở vượt quá vốn hóa thị trường, khái niệm "tính thanh khoản" đã bị đảo ngược. Thông thường, tính thanh khoản có thể kiềm chế sự biến động. Nhưng ở đây, "tính thanh khoản thanh lý" được cấu thành từ các lệnh thị trường cưỡng chế đang chờ được kích hoạt lại tạo ra sự biến động.
Các mức thanh lý này giống như nam châm thu hút giá cả, vì các nhà giao dịch lớn ("cá voi") có thể cố ý đẩy giá về những khu vực này để kích hoạt thanh lý chuỗi và thu hút tính thanh khoản tức thì phát sinh từ đó. Động thái thị trường mang tính săn mồi này khiến hành vi giá cả lệch khỏi trạng thái đi bộ ngẫu nhiên thông thường.
Bốn, bong bóng cấu trúc trở thành tiền lệ cho bán non
4.1 Hiện tượng bất thường YFI: Phân tích sâu
Cấu trúc thị trường chưa từng có của Yearn.finance
(YFI) là một bộ tổng hợp lợi nhuận DeFi, nổi tiếng với lượng cung token cực thấp (khoảng 37,000 token). Trong mùa hè DeFi năm 2021, giá của nó đã tăng vọt lên hơn 90,000 đô la.
Trong thời kỳ cao điểm của thị trường, lãi suất mở của hợp đồng vĩnh viễn YFI được báo cáo đạt nhiều lần so với vốn hóa thị trường của nó (ví dụ, trong các thời kỳ khác nhau, lãi suất mở khoảng 500 triệu USD, trong khi vốn hóa thị trường chỉ là 200-300 triệu USD). Hiện tượng này đằng sau là do lưu thông cực thấp khiến giá Giao ngay của nó dễ bị ảnh hưởng, đồng thời vị thế của nó như một tài sản blue-chip DeFi đã thu hút khối lượng giao dịch sản phẩm phái sinh khổng lồ.
Cấu trúc này dẫn đến sự biến động cực đoan cũng như nhiều lần bị bán non dữ dội của phe đầu cơ và phe bán. Phân tích hồi cứu "tỷ lệ lãi suất mở với vốn hóa thị trường" của YFI cho thấy rõ ràng nó đã trở thành một cảnh báo rõ ràng về sự biến động sắp xảy ra và cuối cùng là sự sụp đổ giá.
Nguồn cung thấp của YFI đã dẫn đến một thị trường giao ngay quy mô nhỏ, dễ bị ảnh hưởng bị một thị trường sản phẩm phái sinh mang tính đầu cơ lớn áp đảo - tức là tỷ lệ "lãi suất mở so với vốn hóa thị trường" vượt quá 1, và theo đó là sự biến động mạnh.
4.2 Cuồng nhiệt Memes: Biến động lãi suất mở của PEPE và Doge
Giá trị của Memes hầu như hoàn toàn đến từ độ hot của mạng xã hội và tâm trạng cộng đồng, gần như không có tiện ích nội tại.
Các trường hợp nêu trên đã tiết lộ chu kỳ đầy đủ của bong bóng đầu cơ trong lĩnh vực tiền điện tử.
Giai đoạn một: Sự xuất hiện của câu chuyện mạnh mẽ. (Một số người cho rằng câu chuyện là lý do cho sự tăng giá mà những người sau này tìm kiếm)
Giai đoạn hai: Giá giao ngay bắt đầu tăng.
Giai đoạn ba: Các nhà đầu cơ đổ xô vào thị trường sản phẩm phái sinh, dẫn đến lãi suất mở tăng vọt, cuối cùng vượt qua vốn hóa thị trường, đây là giai đoạn bùng nổ nghiêm trọng nhất.
Giai đoạn bốn: Một chất xúc tác nào đó gây ra làn sóng thanh lý, dẫn đến việc bán non mạnh mẽ và thanh lý dây chuyền.
Giai đoạn năm: Khi đòn bẩy bị loại bỏ khỏi hệ thống, lãi suất mở sụp đổ.
Bằng cách theo dõi "tỷ lệ giữa lãi suất mở và vốn hóa thị trường", các nhà giao dịch có thể xác định tài sản đang ở giai đoạn nào và điều chỉnh chiến lược cho phù hợp.
Năm, Kết luận
Tham gia hay tránh né? Khung đánh giá rủi ro
Tránh né (cách tiếp cận thận trọng): Đối với hầu hết các nhà đầu tư, đặc biệt là những người thiếu công cụ phân tích nâng cao hoặc có khả năng chịu rủi ro thấp, tín hiệu khối lượng nắm giữ vượt quá vốn hóa thị trường là một cảnh báo rõ ràng, nên tránh xa thị trường này. Lúc này, sự biến động rất cao, hành vi giá đã tách rời với các yếu tố cơ bản, khiến cho các phương pháp phân tích truyền thống trở nên vô hiệu.
Tham gia (Con đường chuyên nghiệp): Chỉ những nhà giao dịch dày dạn kinh nghiệm, những người hiểu sâu về cơ chế sản phẩm phái sinh, có thể tiếp cận các công cụ dữ liệu thời gian thực và áp dụng quản lý rủi ro nghiêm ngặt, mới nên cân nhắc tham gia. Mục tiêu không phải là "đầu tư", mà là giao dịch sự biến động do sự mất cân bằng cấu trúc thị trường tạo ra, đây là một thị trường pvp điển hình. Phân tích phải chuyển sang góc nhìn lý thuyết trò chơi: "Đa số người tham gia thị trường đang nắm giữ vị trí nào? Điểm đau lớn nhất của họ ở đâu?"
Biết được nó như thế, nhưng cũng hiểu vì sao nó như thế.
Mong rằng chúng ta luôn giữ trong lòng một tấm lòng tôn kính đối với thị trường.
Chú ý: Do hạn chế về độ dài, bài viết này sẽ không bàn về cách tham gia/sử dụng. Những bạn quan tâm có thể thảo luận trong phần bình luận. Nếu có nhiều người thảo luận sôi nổi, chúng ta sẽ mở một kỳ riêng để bàn luận.
Phụ lục: Danh sách quản lý rủi ro